سدیم فسفات مونوبازیک (Monosodium Phosphate یا Sodium Phosphate Monobasic) ترکیبی نمکی از اسید فسفریک است که فرمول آن به صورت **NaH₂PO₄** بوده و میتواند به شکل آنهیدروس یا هیدراته (NaH₂PO₄·H₂O) نیز وجود داشته باشد. به عنوان فرم اسیدیتر فسفاتها شناخته میشود و در آب به خوبی حل میگردد، محلول آبی آن خواص بافری در محدوده اسیدی ملایم دارد.
این ترکیب در دانش زیستی، شیمی تحلیلی و بیوشیمی بهطور گسترده برای تهیه بافرها به کار میرود، به خصوص در تنظیم pH محلولها در محدوده اسیدی یا نزدیک به خنثی در واکنشهای آنزیمی، الکتروفورز، آمادهسازی محیط کشت سلولی و آنالیزهای بیوشیمیایی.
ویژگیها و خواص
| ویژگی |
توضیحات |
| نام شیمیایی / همنامها |
Monosodium Phosphate؛ Sodium Dihydrogen Phosphate؛ Sodium Phosphate Monobasic |
| فرمول شیمیایی |
NaH₂PO₄ (یا NaH₂PO₄·H₂O برای فرم هیدراته) |
| جرم مولی |
≈ 119.98 g/mol (آنِهیدروس) – ≈ 137.99 g/mol (مونوهیدرات) |
| ظاهر فیزیکی |
پودر یا کریستال سفید |
| حلالیت |
محلول در آب؛ نامحلول یا کمحل در حلالهای آلی |
| ویژگی برجسته |
خواص بافری ملایم در محدوده اسیدی، ثبات شیمیایی و استفاده گسترده در ترکیب بافرها |
کاربردها
- استفاده در تهیه بافرهای فسفات سدیم (PBS و سایر فرمولها)
- تنظیم pH محلولها در آزمایشهای آنزیمی، PCR، و مطالعات بیوشیمیایی
- آمادهسازی محیط کشت سلولی و ترکیبات بیولوژیکی حساس به pH
- کاربرد در کروماتوگرافی، الکتروفورز و آزمایشهای تحلیل فسفات
ایمنی و نگهداری
- در هنگام کار از تماس با پوست و چشم جلوگیری شود؛ استفاده از دستکش، عینک و لباس محافظ توصیه میشود.
- در محیط خشک و در ظرف دربسته نگهداری گردد تا از جذب رطوبت جلوگیری شود.
- پودر را دور از عوامل اسیدی و قلیایی قوی نگه دارید که ممکن است ترکیب را تجزیه کنند.
نتیجهگیری
سدیم فسفات مونوبازیک یک نمک فسفاته مهم است که بهواسطه خاصیت بافری و کاربرد گستردهاش در علوم زیستی و شیمی تحلیلی، در آزمایشگاهها بهعنوان یکی از اجزای پایه در تهیه محلولها و محیطها جایگاه ویژه دارد. انتخاب فرم (آنهیدروس یا هیدراته) و کنترل خلوص آن تأثیر زیادی بر عملکرد آزمایشی خواهد داشت.
بررسی
هنوز دیدگاهی داده نشده است.