هیدروکسی پروپیل متیل سلولز (Hydroxypropyl Methylcellulose) که به اختصار **HPMC** نامیده میشود، یک پلیمر نیمهسنتزی و مشتق سلولزی است که از سلولز طبیعی (عمدتاً از چوب یا پنبه) بهدست میآید. این ترکیب بهصورت پودر سفید تا سفید مایل به زرد، بیبو و بیمزه دیده میشود و در آب محلول است و محلولهای ویسکوز و پایدار تشکیل میدهد.
HPMC به دلیل خاصیت غلیظکنندگی، پایدارکنندگی، امولسیونسازی و ایجاد فیلم، در صنایع مختلف از جمله داروسازی، غذایی، آرایشی و ساختمانی کاربرد گسترده دارد. در داروسازی بهعنوان عامل پوششدهنده قرصها، کنترلکننده آزادسازی دارو و چسب در قرصسازی استفاده میشود. همچنین در صنایع ساختمانی برای بهبود کارایی ملاتها و افزایش چسبندگی در گچ و سیمان به کار میرود.
این ترکیب از نظر شیمیایی شامل زنجیرههای سلولز است که با گروههای متوکسی و هیدروکسی پروپیل جانشین شدهاند و همین جانشینی، محلولیت و پایداری آن را در محیطهای مختلف افزایش میدهد.
ویژگیها و خواص
| ویژگی |
توضیحات |
| نام شیمیایی / همنامها |
Hydroxypropyl Methylcellulose ؛ HPMC |
| فرمول کلی |
[C₆H₇O₂(OH)₃₋ₘ₋ₙ(OCH₃)ₘ(OCH₂CH(OH)CH₃)ₙ]ₓ |
| ظاهر فیزیکی |
پودر سفید تا زرد کمرنگ، بیبو و بیمزه |
| حلالیت |
محلول در آب سرد؛ نامحلول در الکلهای خالص |
| ویسکوزیته محلول |
وابسته به نوع و گرید؛ بین 5 تا 100000 mPa·s |
| ویژگی برجسته |
تشکیل فیلم، کنترل آزادسازی دارو، غلیظکننده و پایدارکننده |
کاربردها
- عامل پوششدهنده و کنترلکننده آزادسازی در فرمولاسیون دارویی
- غلیظکننده و پایدارکننده در محصولات غذایی و نوشیدنیها
- افزودنی به ملاتها، چسبها و رنگهای ساختمانی برای بهبود چسبندگی
- استفاده در محصولات آرایشی و مراقبت از پوست برای حفظ رطوبت و پایداری
ایمنی و نگهداری
- غیرسمی و ایمن در مصارف دارویی و غذایی
- در ظروف دربسته، در محیط خشک و خنک نگهداری شود
- از تماس با رطوبت و حرارت مستقیم خودداری گردد
نتیجهگیری
هیدروکسی پروپیل متیل سلولز یک پلیمر چندمنظوره و پایدار است که در صنایع دارویی، غذایی، آرایشی و ساختمانی بهعنوان عامل غلیظکننده، پوششدهنده و پایدارکننده نقش حیاتی دارد.
بررسی
هنوز دیدگاهی داده نشده است.