DL-تارتاریک اسید (DL-Tartaric Acid) نوعی اسید آلی چندعاملی است به فرمول شیمیایی C₄H₆O₆ و جرم مولی ≈ 150.09 g/mol. این ترکیب بهصورت پودر یا کریستال سفید ظاهر میشود و در آب و الکل محلول است.
«DL» به این معنی است که این محصول مخلوطی از دو ایزومر نوری D و L است، بنابراین بهصورت راسمیک عرضه میشود و فاقد چرخش نوری خالص است. در مقابل ایزومر خالص L (+) که در طبیعت یافت میشود، DL تارتاریک اسید ویژگیها و کاربردهای عمومیتر دارد.
ویژگیها و خواص
| ویژگی |
توضیح |
| نام شیمیایی / همنامها |
DL-Tartaric Acid؛ Racemic Tartaric Acid؛ (±)-Tartaric Acid |
| فرمول شیمیایی |
C₄H₆O₆ |
| جرم مولی |
≈ 150.09 g/mol |
| ظاهر فیزیکی |
پودر یا کریستال سفید بیرنگ |
| حلالیت |
محلول در آب و قسمتهایی از الکل؛ حلالیت کمتر نسبت به ایزومر خالص :contentReference[oaicite:0]{index=0} |
| نقطه ذوب / تجزیه |
≈ 200-206 °C (برای راسمیک) :contentReference[oaicite:1]{index=1} |
| pKa ها |
تقریباً pKa₁ = 2.89 و pKa₂ = 4.40 (برای فرم خالص L) :contentReference[oaicite:2]{index=2} |
| ویژگی برجسته |
ترکیب راسمیک؛ قابلیت استفاده در تنظیم اسیدیته و بررسی جداسازی ایزومرها |
کاربردها
- بهعنوان اسیدیکننده و تنظیمکننده pH در صنایع غذایی و نوشیدنیها
- در تهیه پودرهای جوشدهنده (مثلاً ترکیب با بیکربنات سدیم)
- در شیمی آلی بهعنوان چاشنی ساخت و جداسازی ایزومرها و ترکیبات کایرال
- بهعنوان افزودنی در صنایع داروسازی و مواد آرایشی بهدلیل زیستسازگاری و حلالیت
- استفاده در صنایع شیمیایی بهعنوان عامل کمپلکسکننده فلزات
ایمنی و نگهداری
- ممکن است باعث تحریک پوست و چشم شود؛ از تماس مستقیم خودداری گردد.
- در ظروف دربسته و خشک، دور از رطوبت نگهداری شود.
- در دمای اتاق و دور از نور مستقیم نگهداری شود.
- هنگام کار از تجهیزات ایمنی مانند دستکش و عینک استفاده گردد.
نتیجهگیری
DL-تارتاریک اسید یک اسید آلی رایج و پرکاربرد است که بهدلیل خاصیت اسیدی و توانایی تنظیم pH در صنایع غذایی، دارویی و شیمیایی، در کنار کاربردهای شیمیایی تخصصی برای جداسازی ایزومرها، یک انتخاب مناسب و چندمنظوره به حساب میآید.
بررسی
هنوز دیدگاهی داده نشده است.