2و4-پنتاندیون (استیلاستون / Acetylacetone) ترکیبی آلی با فرمول C₅H₈O₂ است که از گروه بتا-دیکتونها محسوب میشود. این ترکیب به دلیل خاصیت تشکیل کمپلکس با فلزات و توانایی کلاتهکنندگی بالا، در شیمی تجزیه و سنتز آلی اهمیت زیادی دارد.
استیلاستون مایعی بیرنگ تا زرد کمرنگ است که بوی ملایمی دارد. این ماده در دو فرم تعادلی کِتو (keto) و اِنو (enol) وجود دارد که نسبت این دو حالت به دما و حلال بستگی دارد. این ویژگی به آن خاصیت واکنشپذیری بالا و رفتار اسیدی ضعیف میبخشد.
در صنایع شیمیایی، از 2و4-پنتاندیون در تولید کمپلکسهای فلزی مانند استیلاستونات نیکل یا استیلاستونات آهن، همچنین بهعنوان حلال، عامل کلاتهکننده و ماده اولیه در سنتز رزینها و مواد دارویی استفاده میشود.
ویژگیها و مشخصات
| ویژگی |
توضیحات |
| نام / همنامها |
2,4-Pentanedione؛ Acetylacetone؛ β-Diketone |
| فرمول شیمیایی |
C₅H₈O₂ |
| جرم مولی |
100.12 g/mol |
| ظاهر فیزیکی |
مایع بیرنگ تا زرد کمرنگ با بوی ملایم |
| نقطه ذوب |
−23°C |
| نقطه جوش |
140°C |
| دانسیته |
0.975 g/cm³ در 25°C |
| حلالیت |
محلول در الکل، اتر، بنزن و جزئی در آب |
کاربردها
- در سنتز کمپلکسهای فلزی و کاتالیزورها
- به عنوان حلال و عامل کلاتهکننده در شیمی آلی
- در تولید رزینها، افزودنیهای رنگ و پوششها
- در تحقیقات آزمایشگاهی برای سنتز ترکیبات بتا-دیکتونی
ایمنی و نگهداری
- در ظروف دربسته، دور از حرارت و نور مستقیم نگهداری شود.
- قابل اشتعال است؛ از منابع جرقه و شعله دور نگه دارید.
- در محیط دارای تهویه مناسب استفاده گردد.
نتیجهگیری
2و4-پنتاندیون (استیلاستون) ترکیبی مهم در شیمی آلی و تجزیه است که بهعنوان حلال، عامل کلاتهکننده و ماده اولیه در تولید ترکیبات فلزی و رزینی بهکار میرود.
بررسی
هنوز دیدگاهی داده نشده است.